Đầu năm 1288, Trần Hưng Đạo đã nghiên cứu kỹ lưỡng quy luật thủy triều của sông Bạch Đằng để vạch ra thế trận bãi cọc mai phục quân thù. Các loại gỗ lim, gỗ táu được đốn trên rừng và kéo về bờ sông để đẽo nhọn, cắm xuống lòng sông theo hình chữ “Chi” làm thành những bãi chông ngầm lớn, kín đáo dưới mặt nước. Khi quân địch vào trận địa, loay hoay với những bãi chông ngầm, quân và dân nhà Trần đã cơ động dùng thuyền nhỏ đánh úp quân thù làm nên chiến thắng lịch sử Bạch Đằng giang. Và góp phần làm nên chiến thắng đó chính là loại thuyền buồm ba vách. Tiếp nối truyền thống đó, trong những năm kháng chiến chống đế quốc Mỹ, chính những con thuyền ba vách này cũng là cơ duyên hình thành nên đoàn tàu không số vận tải lương thực, thực phẩm để chi viện cho chiến trường miền Nam.