Khi còn là cậu thiếu niên học ở trường phổ thông cấp 2, nhà văn Hà Lâm Kỳ đã được thầy, cô giáo kể nhiều về thiếu nhi du kích Hoàng Văn Thọ cướp súng tây trong trận đánh đèo Din và cũng chính tấm gương anh hùng liệt sĩ Hoàng Văn Thọ đã tiếp thêm động lực tinh thần để ông cùng đồng đội chiến đấu dũng cảm nơi chiến trường miền Nam khói lửa. Trân trọng lịch sử, ngưỡng mộ lớp cha anh, sau ngày đất nước giải phóng nhà văn Hà Lâm Kỳ có điều kiện đi tìm gặp các nhân chứng của trận đánh đèo Din năm 1947. Ghi chép tư liệu để viết lên chuyện dài "Kỷ vật cuối cùng" cho thiếu nhi.